Podczas miesięcznicy smoleńskiej, która odbyła się 10 października 2024 roku, doszło do incydentu z udziałem lidera Prawa i Sprawiedliwości, Jarosława Kaczyńskiego, oraz aktywisty Zbigniewa Komosy. Komosa złożył wieniec pod Pomnikiem Ofiar Tragedii Smoleńskiej, na którym znajdowała się tabliczka z napisem sugerującym, że odpowiedzialność za katastrofę smoleńską ponosi Lech Kaczyński. Według doniesień, Jarosław Kaczyński miał uszkodzić tabliczkę.
Dodatkowo, lider PiS został oskarżony o stosowanie przemocy fizycznej wobec aktywisty w trakcie tego samego zdarzenia. Te zarzuty stały się podstawą wniosku o uchylenie immunitetu parlamentarnego Kaczyńskiego, co wywołało burzliwe dyskusje w Sejmie.
Parlament zdecydował o uchyleniu immunitetu Kaczyńskiemu w związku z oskarżeniami o pobicie, lecz odrzucił zarzuty dotyczące zniszczenia wieńca. Głosowanie w tej sprawie ukazało podziały nawet w szeregach koalicji rządzącej.
Czy Kaczyński powinien ponieść karę? Społeczeństwo podzielone
Sprawa wzbudziła zainteresowanie opinii publicznej. W ramach badania opinii przeprowadzonego przez United Surveys dla portalu Wirtualna Polska zapytano respondentów, czy zgadzają się ze stwierdzeniem, że „Jarosław Kaczyński powinien odpowiedzieć karnie za zniszczenie wieńca z napisem Pamięci 95 ofiar Lecha Kaczyńskiego (…) podczas miesięcznicy smoleńskiej oraz w związku z podejrzeniem o uderzenie aktywisty”.
Wyniki sondażu wskazują na wyraźny podział w społeczeństwie. W sumie 45,8 procent respondentów wyraziło poparcie dla pociągnięcia prezesa PiS do odpowiedzialności karnej: 27,7 procent „zdecydowanie” się z tym zgadza, a kolejne 18,1 procent „raczej” popiera ten pomysł.
Z drugiej strony, 46 procent ankietowanych jest przeciwko takiemu rozwiązaniu. W tej grupie 20,8 procent „raczej” nie zgadza się z zarzutami, a 25,2 procent „zdecydowanie” je odrzuca. Około 8,3 procent respondentów nie miało wyrobionego zdania na ten temat, co może sugerować brak wystarczającej wiedzy o wspomnianym zdarzeniu lub trudności w ocenie tej sprawy.
Preferencje polityczne drogowskazem w ocenie
Standardowo, podział opinii jest silnie związany z preferencjami politycznymi ankietowanych. Wśród wyborców partii rządzącej 86 procent popiera pociągnięcie Kaczyńskiego do odpowiedzialności, podczas gdy tylko 12 procent jest przeciw. Odwrotne zdanie panuje wśród sympatyków opozycji – aż 94 procent z nich odrzuca karę dla lidera PiS, a jedynie 5 procent „raczej się zgadza” z postawionymi mu zarzutami.
Sondaż został przeprowadzony przez United Surveys na zlecenie Wirtualnej Polski w dniach 6–8 grudnia 2024 roku, na reprezentatywnej próbie 1000 osób, metodą wywiadów telefonicznych i internetowych (CATI/CAWI).