Przypomnijmy, że zgodnie z przepisami, wiek emerytalny dla rolników jest taki sam, jak dla pozostałych pracowników (60 lat dla kobiet, 65 lat dla mężczyzn). By jednak ubiegać się o świadczenie z Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS), należy spełniać jeszcze inne istotne kryterium – rolnik musi podlegać ubezpieczeniu rolniczemu i opłacać składki przez co najmniej 25 lat. Jeśli warunek ten nie jest spełniony, wówczas pozostaje ubiegać się o emeryturę z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), która wyliczana jest na podstawie zgromadzonych środków.
Emerytura rolnika. Niewiele więcej niż minimum
Wysokość emerytury z KRUS – jak przypomina serwis wiescirolnicze.pl – zależy od długości okresu podlegania ubezpieczeniu rolniczemu, a konkretnie od liczby lat, przez które były opłacane składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe w KRUS. Co isotne, minimalna emerytura z KRUS nie może być niższa od najniższej emerytury pracowniczej z ZUS. Przypomnijmy, że obecnie jest to kwota 1780,96 zł brutto. Emerytura z KRUS dla osób, które przepracowały na roli 25 lat nie może być zatem mniejsza od tej kwoty. Rozczarują się jednak rolnicy, którzy liczą na znacznie wyższe sumy.
Emerytura wypłacana z KRUS składa się z części składowej i uzupełniającej. Dla każdej z nich ustala się wskaźnik wymiaru (liczba wyrażająca stały stosunek świadczenia emerytalno-rentowego do emerytury podstawowej, z zaokrągleniem do drugiego miejsca po przecinku). Część składkową ustala się, przyjmując po 1 proc. emerytury podstawowej za każdy rok podleganiu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu.
Do liczby tych lat dolicza się, m.in. liczbę lat:
- podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników w okresie od 1 stycznia 1983 r. do 31 grudnia 1990 r. — po 1 proc. emerytury podstawowej za każdy rok (więcej niż 1 proc. w przypadku opłacenia rocznej składki wyższej niż 120 proc. przeciętnej emerytury podstawowej w danym roku);
- prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w gospodarstwie w okresie od 1 lipca 1977 r. do 31 grudnia 1982 r., za który była opłacana składka na Fundusz Emerytalny Rolników – po 1 proc. emerytury podstawowej za każdy rok;
- prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w nim – bez podlegania innemu ubezpieczeniu społecznemu – po ukończeniu 16 roku życia, przypadających przed dniem 1 lipca 1977 r., ale nie wcześniej niż 25 lat przed spełnieniem warunków nabycia prawa do emerytury rolniczej lub renty rolniczej – po 0,5 proc. emerytury podstawowej za każdy rok (ten przepis jest praktycznie martwy od 1 lipca 2002 r.);
- podlegania innemu ubezpieczeniu (o ile z tego tytułu ubezpieczonemu nie przyznano emerytury lub renty na podstawie odrębnych przepisów), które przelicza się w wymiarze półtorakrotnym.
Z kolei część uzupełniająca stanowi 95 proc. emerytury podstawowej, jeśli liczba lat przyjęta do ustalenia części składkowej jest mniejsza od 20. Za każdy pełny rok powyżej 20 lat przyjęty do części składkowej obniża się część uzupełniającą o 0,5 proc. emerytury podstawowej. Ponadto część uzupełniająca nie może wynosić mniej niż 85 proc. emerytury podstawowej. Zaś suma części składkowej i części uzupełniającej nie może być niższa od emerytury podstawowej.
Po 25 latach pracy w rolnictwie, emeryt pobiera świadczenie w następujących wysokościach:
- Część składkowa – 400,72 zł;
- Część uzupełniająca – 1482,65 zł.
Całkowita kwota emerytury rolniczej po 25 latach przepracowanych w gospodarstwie wyniesie zatem 1883,37 zł brutto, a po odjęciu składki na ubezpieczenie zdrowotne, wynoszącej 170 zł będzie to 1713,37 zł netto (o ile nie będzie od emerytury odprowadzana zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych).
