13-letnia migrantka głoduje na znak protestu przeciwko warunkom w ośrodkach dla uchodźców

Straż Graniczna nie pozwoliła dziennikarzom na spotkanie z 13-letnią Tibą z Iraku. Dziewczynki i jej matki pilnuje całą dobę. Wiadomo tylko tyle, że dziecko przebywa na oddziale psychiatrycznym.

– Dziewczynka odmówiła przyjmowania posiłków i płynów, czyli nie przyjmowała nic do ust, co stanowiło zagrożenie dla jej życia – mówi Monika Wanke-Rytt, zastępca dyrektora Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

OGLĄDAJ NA ŻYWO W TVN24 GO

Tiba trafiła do szpitala miesiąc temu. Jej starsza siostra Zainab mówi, że głodówka jest formą protestu przeciwko warunkom w strzeżonym ośrodku dla cudzoziemców w Białej Podlaskiej, w którym Tiba, jej siostra Zainab, dwóch braci i rodzice przebywają od trzech miesięcy.

– To jest więzienie. To nie jest ośrodek, to nie jest zamknięty ośrodek, to jest więzienie. Więzienie dla dzieci, dla rodziców, dla wszystkich ludzi tutaj, wszystkich uchodźców – mówi 17-letnia Zainab.

Migranci z polsko-białoruskiej granicy trafiają do ośmiu takich miejsc w kraju. Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich kończy na ich temat przygotowywać raport. – Ogólny obraz, który się wyłania, nie jest obrazem pozytywnym – mówi Przemysław Kazimierski, dyrektor Krajowego Mechanizmu Prewencji Tortur w biurze RPO.

Najgorzej jest w Wędrzynie, gdzie doszło do buntu. Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich ostrzegało, że może do niego dojść. Niedawno odwiedziło ośrodek trzeci raz. – Niestety wnioski są takie, że w ośrodku nie zmieniło się nic – podkreśla Przemysław Kazimierski.

Biuro Rzecznika panujące tam warunki określa jako nieludzkie, a ośrodek w ogóle nie powinien był powstać na czynnym poligonie wojskowym. – Przebywają tam osoby po traumach, doświadczeniach wojennych. Sam pobyt, w którym nie trudno jest usłyszeć jakieś strzały, jakieś huki, może potęgować i degradować zdrowie psychiczne tych osób – zwraca uwagę Przemysław Kazimierski.

Zmienione przez Prawo i Sprawiedliwość prawo pozwala na to, żeby migranci przebywali na przestrzeni 2 metrów kwadratowych na osobę. To o jeden metr mniej niż w więzieniu. Migranci mogą wychodzić na spacer często tylko dwa razy dziennie. Popadają w depresję i podejmują próby samobójcze.

– Dla mnie to było najbardziej wstrząsające, że 9-letnia dziewczynka powiedziała mi na jednym z widzeń, że ona nie chce żyć – mówi Nina Michnik, która z języka arabskiego tłumaczy rozmowy z migrantami. Wolontariuszka „Podróżnych Ugościć” była w strzeżonym ośrodku. Rozmawiała też z Tibą, która opowiadała o życiu w Iraku. – Ciężko było im żyć. Przeżyła między innymi zamach bombowy w szkole – dodaje.

– To jest dziewczynka, która rzeczywiście miała ciężkie przeżycia. Potem pobyt na granicy i pobyt w ośrodku dalej nie pomogły w tych problemach – tłumaczy Monika Wanke-Rytt.

Podobnych historii jest więcej. Migrantom można pomóc, przekazując paczkę. – Potrzeby są tak wielkie, że cały czas przygotowujemy paczki. Każdy może przygotować taką paczkę dla konkretnej osoby, począwszy od małego dziecka po starszą osobę – mówi fotograf i wolontariusz „Podróżnych Ugościć” Antoni Mantorski.

Polski Czerwony Krzyż, który także dostarcza migrantom paczki, chciałby robić więcej – na przykład zapewnić migrantom regularną opiekę medyczną, ale nie dostaje na to zgody. – Nie mówimy: pomóżcie nam pomagać, ale przede wszystkim pozwólcie nam pomagać – podkreśla członek zarządu głównego Polskiego Czerwonego Krzyża Michał Mikołajczyk.

A chcą pomagać osobom, które przez wiele miesięcy czekają na decyzję o swojej przyszłości w miejscu, w którym często nie powinny się znaleźć. – Pozbawienie wolności, czyli umieszczenie w ośrodku strzeżonym dla cudzoziemców musi być zawsze środkiem ostatecznym – podkreśla Przemysław Kazimierski. W praktyce jest odwrotnie.