Cykl reportaży „Bielmo”. „Nie możemy obawiać się prawdy”

Dowodów na to, że do Jana Pawła II docierały sygnały o przestępstwach seksualnych, jest coraz więcej, co przedstawił w cyklu „Bielmo” magazynu „Czarno na Białym” Marcin Gutowski. W najnowszym reportażu „Strach przed prawdą” ludzie, którzy z papieżem przyjaźnili się przez kilkadziesiąt lat, próbowali odpowiedzieć Gutowskiemu na pytania, dlaczego w tak wielu przypadkach nie reagował, dlaczego w Kościele pod jego rządami panował strach przed prawdą.

OGLĄDAJ REPORTAŻ „STRACH PRZED PRAWDĄ” W TVN24 GO

Ostatnia część cyklu Gutowskiego opiera się na rozmowach z trzema osobami: Karolem Tarnowskim, profesorem filozofii, który Karola Wojtyłę poznał w latach 50., Anną Karoń-Ostrowską, która z papieżem zaprzyjaźniła się, pisząc doktorat na jego temat i ks. Andrzejem Szostkiem, uczestniczącym w procesie beatyfikacyjnym papieża w roli „adwokata diabła”. W reportażu Gutowskiego pojawia się również fragment rozmowy z Jamesem Greinem, wykorzystywanym seksualnie przez kard. Theodora McCarricka. Grein opowiada o swoim spotkaniu z Janem Pawłem II i jego reakcji na doniesienia o przestępstwach McCarricka.

We wtorek w specjalnym wydaniu „Czarno na białym” o reportażu rozmawiali Anna Karoń-Ostrowska, Monika Białkowska z „Przewodnika Katolickiego”, były sekretarz biskupa Buffalo ks. Ryszard Biernat oraz autor cyklu Marcin Gutowski.

Do studia zaproszenie otrzymali również prymas Polski abp Wojciech Polak oraz przedstawiciele Konferencji Episkopatu Polski. – Odpowiadając w różny sposób, niestety odmówili udziału w naszym programie – przekazał prowadzący wydanie specjalne Juliusz Kaszyński.

Ksiądz Ryszard Biernat, bohater jednego z reportaży Gutowskiego, mówił, że „nie możemy się obawiać prawdy”. – Do tej pory jeszcze nie znamy prawdy o naszym papieżu Polaku Janie Pawle II – podkreślił.

Jak stwierdził, „bardzo ciekawe byłoby, gdyby kuria krakowska udostępniła jakieś dokumenty i pokazała nam, w jaki sposób biskup Wojtyła podejmował decyzje w tych sprawach, w jaki sposób je rozwiązywał w Krakowie”.

– Nie boję się tego, czy ktoś tym świętym jest, czy będzie, czy nie będzie. Musimy szukać prawdy o papieżu, a z drugiej strony też musimy zdać sobie sprawę, jaka to jest instytucja, która promuje tajność – dodał.

Na pytanie, czemu Watykan tak pilnie strzeże archiwów, które dotyczą przestępstw seksualnych popełnionych przez księży, Marcin Gutowski odparł, że „to jest pytanie do tych, którzy nie ujawniają tych dokumentów, czemu to służy”.

– Dobrze byłoby, gdyby znalazł się ktoś w Krakowie, jak ksiądz Ryszard w Buffalo, kto po prostu wyjdzie i powie: słuchajcie, to są papiery na to, jak postępowano w tych sprawach w Krakowie, Warszawie, Chicago, Bombaju, Watykanie, wszędzie – podkreślił.

Jak zaznaczył „w cyklu 'Bielmo’ pokazaliśmy dosyć dobitnie, że tego typu mechanizmy były globalne”. – Pokazywaliśmy sprawy, które bezpośrednio można było odnieść do Jana Pawła II i jego otoczenia, ale tych spraw są przecież dziesiątki tysięcy – dodał.

– To wszystko domaga się jawności, tego, żeby mówić o tym otwarcie. Zwłaszcza jeśli mówimy o instytucji, która głosi wartości takie, jakie głosi Kościół Katolicki. Tymczasem my się odbijaliśmy od zimnego, bezdusznego, twardego muru kościelnej hierarchii, która zwyczajnie milczy – podsumował.

Monika Białkowska zwracała uwagę, że „milczenie i mur nigdy nie są słuszną drogą”. – Dla mnie takim poruszającym obrazem w ostatnim filmie było to, jak ksiądz (Sławomir – red.) Oder mówiąc o tym, że chodzi mu tylko o prawdę, uciekał tak naprawdę przed reporterem. To nie jest żaden sposób na to, żeby dotrzeć do tego, co się naprawdę wydarzyło – komentowała.

Według dziennikarki „oczywiście, że jest to przeciwskuteczne”. – Oczywiście, że to zniechęca wielu ludzi, nie dlatego, że Jan Paweł II coś złego zrobił, ale dlatego, że próbujemy nadal okłamywać i oszukiwać tych ludzi – mówiła o Kościele w Polsce.

– Myślę, że naszym problemem jest też to, że my zapomnieliśmy w polskim Kościele, że jednak nie jesteśmy w nim dla Jana Pawła II. Nawet jakby mit Jana Pawła II totalnie runął, to nie runie jeszcze chrześcijaństwo – stwierdziła.

Anna Karoń-Ostrowska analizowała, czego się boi Kościół. – Boi się, że wierni odejdą, że zobaczą inny Kościół, którego być może nie chcą zobaczyć. A przede wszystkim hierarchia nie chce, żebyśmy taki Kościół zobaczyli – powiedziała.

Według filozofki, „te zachowania, które widać w cyklu, są po prostu przerażające, a z drugiej strony jakieś kuriozalne”. – Widzimy jakichś małych ludzi, którzy uciekają przed mikrofonem. Mówią, że oni właśnie wybierają miedzy dobrem a złem, a to jest manipulacja. Na pytanie, na czym ona polega, nie mają nic do odpowiedzenia. Własnymi rękami niszczą Kościół hierarchiczny – dodała.

REPORTAŻE Z CYKLU „BIELMO” PROGRAMU „CZARNO NA BIAŁYM”: