Rosyjskie wojsko na granicy z Ukrainą. Pięć scenariuszy konfliktu 

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE W TVN24 GO

„Trzeci miesiąc z rzędu Ukraina żyje na cienkiej granicy między pokojem a wtargnięciem ze strony Rosji” – pisze ukraiński tygodnik „NW”. Kryzys już odbija się na państwowej gospodarce, psuje nastroje w społeczeństwie i odciąga rząd od programów rozwoju kraju – czytamy. Jak przypomina pismo, z uwagi na ryzyka związane z geopolityką Narodowy Bank Ukrainy pogorszył prognozę wzrostu ukraińskiego PKB w 2022 roku z 3,8 do 3,4 procent. Pismo zwraca też uwagę na spadek cen euroobligacji i wartości hrywny. Powołując się na opinie ekspertów, tygodnik przedstawia pięć najbardziej wiarygodnych scenariuszy rozwoju wydarzeń.

Pierwszy scenariusz to „wielka wojna”, czyli atak rosyjskiej armii na Ukrainę na dużą skalę, z kilku kierunków jednocześnie. Inwazja może być przeprowadzona pod „wymyślonym pretekstem”, takim jak np. „obrona rosyjskojęzycznej ludności”. Jak dodaje pismo, wielka wojna to wielkie ofiary, w tym wśród atakujących. „Więc nawet dla Kremla taki scenariusz wydaje się bardzo trudnym” – ocenia „NW”. Tym bardziej, że – jak pisze tygodnik – ukraińskie siły zbrojne są gotowe do obrony, a Zachód zaczął w ostatnim czasie dostarczać na Ukrainę „bezprecedensowe ilości wsparcia wojskowo-technicznego”.

Siły zbrojne Ukrainy liczą około 250 tysięcy wojskowych, podobna liczba może zostać zmobilizowana dodatkowo. Rosyjska armia ma milion żołnierzy, ale większość z nich stacjonuje w bazach wewnątrz Rosji, zaś przy granicy ukraińskiej ich liczebność sięga około 130 tysięcy.

„Co najmniej 200 czy 300-tysięczne ugrupowanie potrzebne jest, by rozpocząć jakikolwiek zbrojny konflikt – nawet nie wojnę na dużą skalę” – mówi „NW” ekspert ds. wojskowości Ołeh Żdanow. Według niego o prawdziwym zagrożeniu można będzie mówić, kiedy Rosja zacznie gromadzić przy granicy paliwo, punkty medyczne, zapasy żywności i moce logistyczne oraz gdy rozpocznie mobilizację poborowych. Jeśli do tego dojdzie, Rosja, która ma przewagę w powietrzu, rozpocznie atak od uderzeń rakietowo-bombowych – pisze „NW”. Następnie wykorzysta do wtargnięcia piechotę, czołgi i artylerię. Granica jest długa, więc Rosja będzie mogła atakować z różnych stron – czytamy.

ROSJA – UKRAINA. SYTUACJA NA GRANICY I PRZYCZYNY KONFLIKTU

„NW” podsumowuje, że w ciągu ostatnich dwóch tygodni Ukraina otrzymała ponad 250 ton uzbrojenia. USA dostarczyły zestawy przeciwpancerne Javelin i granatniki SMAW, natomiast Wielka Brytania wyrzutnie przeciwpancernych pocisków kierowanych NLAW. Litwa i Łotwa przekażą Kijowowi partię amerykańskich zestawów przeciwlotniczych Stinger.

Jeśli Rosja odważy się na atak na Kijów, na przykład od strony Białorusi – przeciwstawią się jej nie tylko siły zbrojne – wskazuje „NW”. „Terytorialna obrona Kijowa jest do tego gotowa, są do tego też gotowe siły zbrojne” – zapewnia ekspert ds. wojskowości Ihor Kozij. „NW” przypomina, że 1 stycznia na Ukrainie zaczęła obowiązywać ustawa o „podstawach narodowego sprzeciwu”, regulująca status obrony terytorialnej, która łącznie ma składać się z 10 tysięcy wojskowych rezerwistów.

Według Mykoły Sunhurowskiego z kijowskiego Centrum Razumkowa scenariusz „wielkiej wojny” obejmuje też zmasowane ataki cybernetyczne na organy władzy państwowej i obiekty infrastruktury krytycznej, a także lotnicze i rakietowo-artyleryjskie uderzenia w te obiekty. Może być też zaangażowana agentura rosyjskich służb, która miałaby próbować destabilizować sytuację w dużych miastach, aby w następnej kolejności atakowały je siły lądowe – ostrzega Sunhurowski.

Może również dojść do ataku z Morza Czarnego i Azowskiego, ale – jak ocenia „NW” – Rosja nie osiągnęłaby łatwego zwycięstwa. – Rosjanie wyszli w morze, radiolokacyjne środki już ich widzą – mówi Kozij. – Jeśli dziś mamy wystarczającą liczbę przeciwokrętowych środków (rakiet), to nikt nie odważy się (na aktywne działania bojowe na morzach) – dodaje.

Drugi scenariusz zaprezentowany przez tygodnik „NW” to atak o lokalnym charakterze. Rosja może przeprowadzić lokalną operację w Donbasie, by rozszerzyć front i przesunąć się w głąb ukraińskiego terytorium. Według ekspertów taki scenariusz jest dosyć prawdopodobny. Kozij uważa, że celem ataku może być Mariupol nad Morzem Azowskim. To ważny węzeł komunikacyjny dla gospodarki części Donbasu, będącego pod kontrolą władz w Kijowie – czytamy.

„NW” przypomina, że według ukraińskiego wywiadu wojskowego z Rosji do jednostek wspieranych przez nią separatystów w Donbasie przewieziono od początku roku 7 tysięcy ton paliwa, czołgi, uzbrojenie, amunicję. Jak dodano, w Rosji trwa nabór najemników, którzy są wysyłani do Donbasu.

Tygodnik pisze, że Rosja może próbować anektować samozwańcze tzw. Doniecką Republikę Ludową i Ługańską Republikę Ludową. Przypomina, że grupa rosyjskich deputowanych chce uznania niepodległości tych regionów. Były szef MSZ Ukrainy Pawło Klimkin nie wyklucza, że może dojść do przyłączenia tzw. republik do Rosji. – Ale nie myślę, że tego im potrzeba – ocenia.

Trzeci scenariusz to atak ukryty, obejmujący agresję cybernetyczną i wojnę informacyjną. Według „NW” „to najbardziej prawdopodobny wariant rozwoju wydarzeń, który już jest realizowany przez Moskwę”. Moskwa chce zasiać panikę w społeczeństwie, by ludzie zaczęli masowo kupować walutę, towary pierwszej potrzeby czy by zaczęli poszukiwać możliwości wyjazdu za granicę albo przynajmniej na zachód Ukrainy.

Były szef ministerstwa obrony Ukrainy Andrij Zahorodniuk wymienia działania hybrydowe, które może zastosować Rosja: przerwy w działaniu infrastruktury krytycznej, ataki na instytucje państwowe, łączność, internet. – Ataki na infrastrukturę krytyczną, na obiekty religijne – to bardzo dobrze tam (na Kremlu) potrafią robić – ocenia Pawło Klimkin.

Scenariusz czwarty zakłada agresję dyplomatyczną. „Moskwa w ostatnich miesiącach już prowadzi wojnę z Zachodem wokół kwestii ukraińskiej na poziomie dyplomatycznym. I tak czy inaczej będzie nadal to robić, wykorzystując wojska na ukraińskiej granicy jako dodatkowe narzędzie wpływu na Zachód” – pisze „NW”.

Prezydent Rosji Władimir Putin chce wykorzystać kwestię ukraińską do podzielenia Zachodu, zasiania niezgody między USA i ich europejskimi sojusznikami, między Europą Zachodnią a Europą Środkową i krajami bałtyckimi – ocenia rosyjski publicysta Konstantin Eggert. – Najpewniej na główne ultymatywne żądania Putina kolektywny Zachód odpowie „nie”, a później ważne będzie, jaką decyzję podejmie Kreml – dodaje komentator. Według niego skutkami „nie” może być wystąpienie Moskwy z aktu Rosja-NATO, rozlokowanie dodatkowych jądrowych sił w obwodzie kaliningradzkim i utrata stanowiska przez szefa MSZ Siergieja Ławrowa.

Piąty scenariusz – najbardziej pożądany przez Ukrainę – to zakończenie agresywnych działań Rosji dzięki wzmocnionym naciskom Zachodu. W opinii tygodnika prawdopodobieństwo jego realizacji jest dosyć znaczne, gdyż USA i UE już wielokrotnie powtarzały, że kara dla Kremla za agresywne działania będzie surowa.

NW zaznacza, że Moskwa już odczuła negatywne skutki swojej agresywnej polityki: rubel traci na wartości, indeks moskiewskiej giełdy spada, a napływ zagranicznych inwestycji jest na poziomie początku lat 90. Rosyjscy miliarderzy stracili 28 mld dolarów w związku z napięciami wokół Ukrainy – wskazuje gazeta.