Tysiące tajemniczych tabliczek z sowami. Grupa naukowców: mogą być dziełem starożytnych dzieci

Badania przeprowadził zespół ekspertów kierowany przez Juana Negro, biologa ewolucyjnego z Sewilli, zrzeszony w ramach Stacji Biologicznej Doñana przy hiszpańskiej Wyższej Radzie Badań Naukowych (EBD-CSIC). Opublikowano je 1 grudnia na łamach czasopisma „Scientific Reports”.

Zdaniem grupy archeologów, liczące 4750-5500 lat tabliczki przypominające sowy mogą być dziełem dzieci. Są wielkości dłoni, ozdobione geometrycznymi wzorami i wykonane z łupka. Znaleziono je w grobowcach położonych w Cerro de la Cabeza w hiszpańskiej gminie Valencina de la Concepción.

Zespół ekspertów porównał tabliczki z rysami lokalnych gatunków sów występujących w Hiszpanii i Portugalii i wykonał ich repliki, aby sprawdzić, jak łatwo byłoby je wygrawerować. Okazało się, że dzieci mogły z łatwością rzeźbić w łupach za pomocą spiczastych narzędzi wykonanych z krzemienia, kwarcu lub miedzi.

Mogą być „archeologicznym śladem zabaw i zajęć edukacyjnych prowadzonych przez młodzież” – twierdzi zespół.

Stworzone tysiące lat temu – zdaniem badaczy – najprawdopodobniej przez dzieci tabliczki są podobne stylem do rysunków współczesnej młodzieży.

Zespół nie wyklucza możliwości, że tabliczki mogły być później użyte w rytuałach jako ofiary pogrzebowe. Eksperci twierdzą, że młodzi ludzie mogli oddawać hołd starszym, zostawiając im wykonane przez siebie takie właśnie przedmioty.

Niezależnie od tego, w jaki sposób tabliczki zostały wykonane i do czego były używane, są niezwykle podobne do dwóch gatunków sów występujących powszechnie w Hiszpanii i Portugalii – pójdźki zwyczajnej (Athene noctua) i uszatki zwyczajnej (Asio otus).

– Te łupkowe tabliczki, tak charakterystyczne dla epoki miedzi w Iberii, mogły być częścią procesu nauki posługiwania się kamiennymi przedmiotami – powiedział Víctor Díaz Núñez de Arenas z Uniwersytetu Complutense w Madrycie.

Nie wszyscy archeolodzy są zgodni z tezą naukowców zespołu Negro. Twierdzą, że przedstawione przez hiszpańskich archeologów dowody nie są mocne czy naukowe, a łupki raczej nie są zabawnymi tworami dzieci, ponieważ wydają się być powszechnie wykonane, w standardowy sposób.

– Gdyby tworzyły je dzieci, jako największa grupa demograficzna tych społeczności, tego rodzaju płytki powinny być znacznie bardziej rozpowszechnione. W rzeczywistości płytki przypominające sowy stanowią tylko około cztery procent wszystkich płytek – mówiła w rozmowie z portalem „New Scientist” Katina Lillios, archeolożka antropologiczna z amerykańskiego University of Iowa.

To, czego nikt nie kwestionuje, to sposób, w jaki sowy od dawna były związane z ludzką kulturą. Jak piszą Negro i jego współpracownicy, te majestatyczne ptaki były przedstawiane „od zarania sztuki” w okresie paleolitu, na monetach i ceramice, w mozaikach i sztuce jaskiniowej, od Hiszpanii i Francji do Australii i Afryki. – To może mieć związek z częstymi spotkaniami z rzeczywistymi sowami, stworzeniami nocy o wyraźnych cechach antropomorficznych – dodają. Oprócz Negro, wśród autorów publikacji znaleźli się: Guillermo Blanco, Eduardo Rodríguez-Rodríguez oraz Víctor M. Díaz Núñez de Arenas.