Święto Objawienia Pańskiego, zwane potocznie świętem Trzech Króli, nawiązuje do wydarzenia opisanego w Ewangelii według św. Mateusza (Mt 2,1-12). Trzej mędrcy (czasami nazywani królami lub magami) – Kacper, Melchior i Baltazar – przybyli ze Wschodu, aby oddać hołd nowonarodzonemu Jezusowi. Przywieźli ze sobą dary: złoto, kadzidło i mirrę, które mają głęboką symbolikę:
- Złoto oznacza królewską godność Jezusa,
- Kadzidło wskazuje na Jego boskość,
- Mirra ukazuje ludzką naturę Chrystusa i jest interpretowana jako zapowiedź Jego męki.
Dzień ten jest również nazywany Epifanią, co oznacza „objawienie” – Boga objawiającego się ludziom, zarówno Żydom, jak i poganom, co symbolizują mędrcy z różnych stron świata.
6 stycznia, Trzech Króli – dzień świąteczny w Polsce
W Polsce święto Trzech Króli jest dniem wolnym od pracy, co wynika z decyzji Sejmu z 2010 roku. Oznacza to, że wiele osób może w pełni poświęcić ten dzień na refleksję, uczestnictwo w mszy świętej lub udział w wydarzeniach religijnych i kulturalnych, takich jak orszaki Trzech Króli, które stały się nieodłącznym elementem obchodów.
Zgodnie z nauką Kościoła katolickiego, 6 stycznia jest jednym ze świąt nakazanych. Oznacza to, że wierni są zobowiązani, by tego dnia uczestniczyć w mszy świętej, tak samo jak w niedzielę czy Boże Narodzenie. Jest to wyraz wiary i czci dla Boga oraz wspólnoty Kościoła. Zaniedbanie tego obowiązku bez ważnej przyczyny (np. choroby), może być uznane za grzech ciężki. Wówczas nieuzasadnioną nieobecność w kościele należy wyznać w czasie spowiedzi.
Kościół zachęca również, by wierni korzystali z sakramentów, takich jak spowiedź czy Eucharystia, aby głębiej przeżyć duchowe znaczenie tego dnia.
Czy w Trzech Króli obowiązuje post?
Uroczystość Trzech Króli ma charakter radosny, zatem tego dnia Kościół nie przewiduje wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych. Nawet, gdyby 6 stycznia wypadał w piątek, można jeść tego dnia mięso, bowiem święto o randze uroczystości znosi post.
6 stycznia ma wiele pięknych tradycji, które ubogacają ten dzień i zachęcają wiernych, do radości z powodu objawienia Pańskiego. Oto kilka zwyczajów, które są nieodłącznie związane z obchodami Święta Trzech Króli:
- Orszaki Trzech Króli to barwne procesje, które odbywają się w wielu miastach Polski. Wierni odgrywają role królów i postaci biblijnych, śpiewają kolędy i uczestniczą w symbolicznych wydarzeniach. Najczęściej trzej królowie wyruszają z trzech różnych części miasta, by następnie spotkać się w stajence, gdzie czeka na nich Maryja, Józef i Dzieciątko Jezus. Orszaki są otwarte dla wszystkich i mają charakter rodzinny.
- Poświęcenie kadzidła i kredy – w czasie mszy odprawianych 6 stycznia wierni mogą zaopatrzyć się w poświęcone: kadzidło i kredę, którą następnie zapisuje się na drzwiach domów litery „C+M+B” (od łacińskiego Christus Mansionem Benedicat – „Niech Chrystus błogosławi temu domowi”) oraz aktualny rok. Symbolizuje to zaproszenie Boga do życia rodzinnego.
- Śpiewanie kolęd – uroczystość Objawienia Pańskiego często jest dobrym pretekstem do organizowania koncertów kolęd i pastorałek. Często to jedna z ostatnich okazji, by radośnie wyśpiewać te pieśni świąteczne, bowiem wierni w wielu przypadkach traktują Trzech Króli jako zakończenie okresu świątecznego, który w Kościele trwa nieco dłużej, bowiem do 2 lutego.