To jeden z najmniejszych kręgowców. Żaba jest nie większa od końca ołówka

Rekord w tej materii należy do żaby Paedophryne amauensis, która została odkryta na Nowej Gwinei i mierzy średnio zaledwie 7,7 mm. Brazylijska żabka Brachycephalus lulai jest jednak niewiele większa. Dorasta do 8,9 mm, czasem więcej, w okolicach centymetra.

Jak podaje „Technology Innovation Institute”, te małe żabki zostały znalezione w ściółce w lasach deszczowych w górach Serra do Quiriri w południowej Brazylii. Są aktywne w ciągu dnia i wydają charakterystyczne, zaskakująco głośne odgłosy jak na swój rozmiar. Samce mierzą bowiem zaledwie około 8,9-11,3 mm długości, podczas gdy samice są nieco większe – 11,7-13,4 mm.

Naukowcy zidentyfikowali unikalne cechy, takie jak zaokrąglony pysk, brak piątego palca i dwutonowy, niezwykle charakterystyczny głos tych żab, co oznacza, że jest to nowy gatunek. Ich jaskrawopomarańczowe ciała, czasami z zielonymi lub brązowymi plamami, wyróżniają się w ściółce. „Odkrycie to podkreśla niezwykłą bioróżnorodność brazylijskiego lasu atlantyckiego, gdzie większość gatunków z tego rodzaju odkryto dopiero w 2000 r.” – czytamy, a mowa o unikalnym i wiecznie zielonym lesie rosnącym wzdłuż wschodniego wybrzeża Brazylii, który zasadniczo różni się od dżungli amazońskiej.

O sprawie odkrycia donosi grudniowy „PLOS One”, gdzie czytamy o tych niesamowitych żabach, że są wielkości czubka ołówka i mogą kandydować do miana najmniejszych kręgowców świata. To właśnie płazy tworzą tak małe organizmy, a rodzaj Brachycephalus jest szeroko rozprzestrzeniony w Ameryce Południowej. To ponad 40 gatunków niewielkich płazów żyjących na tym kontynencie, a wciąż dochodzą nowe.”Rodzaj ten obejmuje 42 obecnie rozpoznane gatunki, z czego 35 opisano od 2000 roku” – powiedział dr Marcos Bornschein z Federalnego Uniwersytetu Parany.

Ta żaba to lekcja miniaturyzacji od natury

I większość z nich ogranicza się do bardzo małych skrawków Ameryki Południowej, niekiedy nawet do jednego tylko lasu. Zniszczenie go, wycięcie i degradacja oznaczać mogą zagładę całego gatunku. Możliwe, że dzieje się to zanim jeszcze niektóre z nich odkryjemy.

Dla naukowców te żabki to przedmiot ciekawych badań, gdyż okazuje się, że na skutek daleko idącej miniaturyzacji szkielety niektórych gatunków skracają się. Żaby tracą część kości np. palców u stóp, a czaszki są zmniejszone. Proporcje się zmieniają, ciało staje się upakowane. To znakomita biologiczna lekcja miniaturyzacji.

Naukowcy mówią, że te maleńkie żabki żyją na „wyspach na niebie”, czyli na niewielkich skrawkach ukrytego w chmurach lasu górskiego atlantyckiego wybrzeża Brazylii. Są tak małe i trudno uchwytne, że mimo jaskrawych barw zauważono je dopiero teraz.