Od 19 marca 2025 roku zacznie obowiązywać nowelizacja Kodeksu pracy, która wprowadza nowe uprawnienie dla rodziców – tzw. uzupełniający urlop macierzyński.
Zasiłek macierzyński: Co zmienia się w marcu 2025?
Przysługuje on w sytuacjach, gdy dziecko urodzi się przedwcześnie albo, mimo porodu o czasie, wymagać będzie dłuższego pobytu w szpitalu. Ze świadczenia będą mogły skorzystać osoby objęte ubezpieczeniem chorobowym, niezależnie od formy zatrudnienia (również przedsiębiorcy). Wysokość wypłaty nie ulega zmianie – rodzic będzie otrzymywał 100 procent podstawy wymiaru zasiłku, zgodnie z dotychczasowym mechanizmem jego obliczania.
Nowy urlop będzie ściśle powiązany z długością hospitalizacji dziecka oraz momentem zakończenia ciąży. Jeżeli poród nastąpi przed 28. tygodniem lub dziecko urodzi się z masą ciała nieprzekraczającą 1000 gramów, przysługiwać będzie dodatkowy tydzień urlopu za każdy tydzień pobytu noworodka w szpitalu – maksymalnie do 15. tygodnia po porodzie.
W innych przypadkach, na przykład gdy dziecko urodzi się między 28. a 37. tygodniem ciąży, ale ważyć będzie powyżej 1000 gramów, dodatkowy urlop będzie naliczany do 8. tygodnia po porodzie. Nawet w przypadku dzieci urodzonych po 37. tygodniu ciąży możliwe będzie uzyskanie wsparcia, o ile hospitalizacja potrwa co najmniej dwa dni i rozpocznie się między 5. a 28. dniem życia. Okresy te sumuje się, a niepełne tygodnie zaokrągla w górę, co pozwala dokładnie ustalić wymiar przysługującego urlopu.
Kto może skorzystać z zasiłku?
Z uprawnienia będą mogli skorzystać nie tylko biologiczni rodzice, ale również osoby, które przyjęły dziecko na wychowanie – na przykład w ramach niezawodowej rodziny zastępczej albo wystąpiły o adopcję.
W takich przypadkach urlop przysługuje pod warunkiem, że hospitalizacja dziecka rozpoczęła się już po jego przyjęciu na wychowanie. Istotne jest, że uzupełniający urlop będzie przyznawany tylko raz, bez możliwości dzielenia go na części, i wyłącznie w bezpośrednim ciągu po zakończeniu podstawowego urlopu macierzyńskiego.
Jak wnioskować o uzupełniający urlop macierzyński?
Procedura ubiegania się o uzupełniający urlop macierzyński rozpoczyna się od złożenia wniosku – dopuszczalna jest zarówno forma papierowa, jak i elektroniczna. Dokument powinien zawierać imię i nazwisko pracownika, datę zakończenia dotychczasowego urlopu macierzyńskiego oraz wskazanie okresu, na który ma zostać przyznany nowy urlop.
Konieczne będzie również załączenie zaświadczenia wystawionego przez szpital, które potwierdza tydzień ciąży, w którym dziecko przyszło na świat, jego masę urodzeniową oraz dokładną długość hospitalizacji.
Kluczowe znaczenie ma termin złożenia dokumentów – należy to zrobić co najmniej 21 dni przed końcem trwającego urlopu macierzyńskiego. W formularzu należy również umieścić oświadczenie drugiego rodzica, potwierdzające, że nie będzie on ubiegał się o to samo prawo ani nie zamierza pobierać zasiłku za ten sam okres. Obowiązek ten ma zapobiec przypadkom podwójnego korzystania z tego samego świadczenia i jednoznacznie określić, który z rodziców przejmuje opiekę nad dzieckiem w dodatkowym czasie.
Rodzice zastępczy oraz osoby przysposabiające dziecko zobowiązani są do dołączenia dodatkowych dokumentów. W ich przypadku będzie to przede wszystkim pisemne oświadczenie o dacie przyjęcia dziecka na wychowanie oraz kopia wniosku złożonego do sądu opiekuńczego w sprawie adopcji. Również w tym wariancie obowiązuje zasada ciągłości – uzupełniające świadczenie można wykorzystać wyłącznie bezpośrednio po zakończeniu podstawowego okresu macierzyńskiego.
Prawidłowe złożenie dokumentów i dopilnowanie terminów pozwala liczyć na szybką decyzję oraz bezproblemowe wypłacenie zasiłku w pełnej wysokości.
