Szacuje się, że w Polsce znajduje się ok. 15 tys. ton wyrobów zawierających azbest. Minerał ten uznawany jest za jedno z najgroźniejszych zanieczyszczeń w świecie. Przez ponad 100 lat był wykorzystywany do produkcji bardzo wielu materiałów azbestowo-cementowych.
W naszym kraju wykorzystywano go najczęściej do produkcji pokryć dachów (eternitowe płyty wciąż są na wielu budynkach), ale też płyt balkonowych, płyt elewacyjnych, przewodów wentylacyjnych, czy przewodów kominowych. Produkcja i stosowanie wyrobów zawierających azbest są w Polsce zakazane od września 1998 roku. Choć akcja usuwania azbestu trwa od lat, przytoczone powyżej dane pokazują, że jest jeszcze wiele do zrobienia. Wszystkie wyroby azbestowe w naszym kraju muszą być usunięte do 2032 roku.
Właściciele domów mają tydzień na zgłoszenie azbestu
Portalsamorzadowy.pl przypomina, że właściciele nieruchomości, na których może znajdować się azbest, mają określone obowiązki. Muszą skontrolować czy na ich terenie znajdują się wyroby azbestowe oraz dokonać oceny ich stanu technicznego. Wyroby zawierające azbest, zakwalifikowane do wymiany muszą być usunięte, natomiast wyroby nieuszkodzone, mogą być bezpiecznie użytkowane do momentu kolejnej kontroli.
Wykorzystujący wyroby azbestowe sporządzają informację w tej sprawie i składają ją ręcę wójta, burmistrza bądź prezydenta miasta (osoby fizyczne), lub marszałkowi województwa (przedsiębiorcy). Uaktualnioną informację należy składać corocznie do 31 stycznia za poprzedni rok kalendarzowy, aż do zaprzestania użytkowania wyrobu i jego usunięcia. To oznacza, że właściciele nieruchomości mają na to dokładnie tydzień.
Właściciele, którzy nie złożą takie deklaracji, narażają się na sankcje. Jeśli kontrola wykryje niezgłoszone wyroby zawierające azbest, właściciele budynków mogą spodziewać się ukarania grzywną wynoszącą od 10 zł do 20 tys. zł. Można również stracić możliwość korzystania z programu Czyste Powietrze.
Można starać się o dofinansowanie
Portal zwraca uwagę, że poszczególne samorządy oferują dotacje na usuwanie azbestu. Przykładowo Wrocław proponuje mieszkańcom nawet 100 proc. dofinansowania. Wystarczy złożyć deklarację do 31 stycznia br., a późniejsze prace wykonają wskazani przez miasto specjaliści.
