Zabezpieczenie numeru PESEL przed nieautoryzowanym wykorzystaniem staje się coraz popularniejsze. Ministerstwo Cyfryzacji przypomina, że zastrzeżenie numeru PESEL można w każdej chwili anulować, jednak jego ponowne zabezpieczenie może potrwać od 30 minut do nawet 12 godzin. Opcja ta wprowadzona w 2023 roku, ma za zadanie skutecznie chronić dane obywateli przed oszustwami finansowymi.
Jak działa zastrzeżenie numeru PESEL?
Od listopada 2023 roku użytkownicy aplikacji mObywatel mogą zastrzec swój numer PESEL bez konieczności wizyty w urzędzie. Proces ten ma na celu zapobieganie przypadkom wyłudzania kredytów oraz innych oszustw, np. „na policjanta” czy „na wnuczka”. Dzięki temu instytucje finansowe, takie jak banki czy firmy pożyczkowe, przed zatwierdzeniem umowy są zobowiązane do sprawdzenia danych w Rejestrze Zastrzeżeń Numerów PESEL.
Cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL jest równie proste. Można to zrobić przez aplikację mObywatel, na stronie internetowej lub osobiście w urzędzie gminy. Decyzja o odblokowaniu numeru PESEL może być czasowa lub na stałe, co zapewnia użytkownikowi dużą elastyczność w zarządzaniu ochroną swoich danych.
Przykłady z życia – co warto wiedzieć?
Ministerstwo Cyfryzacji podaje przykłady sytuacji, w których zastrzeżenie PESEL-u wymaga szczególnej uwagi. Ania, która po zakupie sprzętu AGD musiała poczekać 30 minut na ponowne zablokowanie numeru, czy Marcin, który odkrył w banku, że odblokowanie dostępu do środków zajmie 12 godzin, to przykłady codziennych trudności wynikających z ochrony danych.
Zastrzeżony numer PESEL może wymagać odblokowania przy podpisywaniu umów z różnymi instytucjami, np. z bankami, wierzycielami czy operatorami telekomunikacyjnymi. Ważne jest, by być tego świadomym i planować działania z wyprzedzeniem.
Zmiany w ochronie PESEL-u od 2024 roku
Od 1 czerwca 2024 roku wprowadzono istotne zmiany w przepisach. Jeśli ktoś spróbuje zaciągnąć kredyt z wykorzystaniem zastrzeżonego numeru PESEL, osoba poszkodowana nie będzie zobowiązana do spłaty długu. Wymogiem będzie weryfikacja numeru w rejestrze zastrzeżeń przez wszystkie instytucje finansowe przed zatwierdzeniem pożyczki.
W sytuacji zagubienia dowodu osobistego numer PESEL zostaje automatycznie zabezpieczony. Taka ochrona aktywuje się niezależnie od procesu wydawania nowego dokumentu. Jak informuje Ministerstwo Cyfryzacji, już ponad 4 miliony Polaków skorzystało z tej możliwości, co świadczy o rosnącym zainteresowaniu ochroną danych.
