NMinisterka edukacji narodowej Barbara Nowacka podpisała w piątek rozporządzenia dotyczące zmiany podstaw programowych. Jak pisaliśmy wcześniej, podstawy dotyczą 18 przedmiotów w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych. Na stronie MEN opublikowano załączniki z listami lektur. Ujęte tam pozycje zamieszczamy poniżej. W nowym wykazie nie ma między innymi „W pustyni i w puszczy” Henryka Sienkiewicza, natomiast obowiązkowe wcześniej dla klas od VII do VIII „Latarnik” i „Quo vadis” w nowym roku szkolnym będą czytane we fragmentach. Nie ma też na nowej liście „Powrotu taty” i „Pani Twardowskiej” Adama Mickiewicza. „Pana Tadeusza” również młodzież będzie czytała we fragmentach.
Szkoła podstawowa (kl. I-III)
Propozycja lektur do wspólnego i indywidualnego czytania:
- Hans Christian Andersen, „Baśnie” (do wyboru)
- Justyna Bednarek, „Niesamowite przygody dziesięciu skarpetek (czterech prawych i sześciu lewych)”
- Jan Brzechwa, „Brzechwa dzieciom”
- Waldemar Cichoń, „Cukierku, ty łobuzie!”
- Agnieszka Frączek, „Rany Julek! O tym, jak Julian Tuwim został poetą”
- Dorota Gellner, „Wścibscy”
- Julita Grodek, „Mania, dziewczyna inna niż wszystkie. Opowieść o Marii Skłodowskiej-Curie”
- Tom Justyniarski, „Psie troski, czyli o wielkiej przyjaźni na cztery łapy i dwa serca”
- Grzegorz Kasdepke, „Detektyw Pozytywka”
- Piotr Kordyasz, „Lolek. Opowiadania o dzieciństwie Karola Wojtyły” (fragmenty)
- Barbara Kosmowska, „Dziewczynka z parku”
- Zofia Kossak-Szczucka, „Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata”
- Maria Krüger, „Karolcia”
- Åsa Lind, „Piaskowy Wilk”
- Astrid Lindgren, „Dzieci z Bullerbyn”
- Hugh Lofting, „Doktor Dolittle i jego zwierzęta”
- Aleksandra i Daniel Mizielińscy, „Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych”
- Joanna Papuzińska, „Asiunia”
- Danuta Parlak, „Kapelusz Pani Wrony”
- Roman Pisarski, „O psie, który jeździł koleją”
- Janina Porazińska, „Pamiętnik Czarnego Noska”
- Maria Terlikowska, „Drzewo do samego nieba”
- Julian Tuwim, „Wiersze dla dzieci”
- Barbara Tylicka, „O krakowskich psach i kleparskich kotach. Polskie miasta w baśni i legendzie”
- Danuta Wawiłow, „Najpiękniejsze wiersze”
- Łukasz Wierzbicki, „Afryka Kazika, Dziadek i niedźwiadek”
Szkoła podstawowa (kl. IV-VI)
Lektury obowiązkowe (pozycje książkowe poznawane w całości):
- Jan Brzechwa, „Akademia Pana Kleksa”
- Janusz Christa, „Kajko i Kokosz. Szkoła latania”
- Clive Staples Lewis, „Opowieści z Narnii. Lew, czarownica i stara szafa”
- Ferenc Molnár, „Chłopcy z Placu Broni”
- John Ronald Reuel Tolkien, „Hobbit, czyli tam i z powrotem”
Krótkie utwory literackie poznawane w całości, utwory literackie poznawane we fragmentach i utwory poetyckie:
- René Goscinny, Jean-Jacques Sempé, „Mikołajek” (wybór opowiadań)
- Ignacy Krasicki, wybrane bajki
- Adam Mickiewicz, „Pan Tadeusz” (wybrane fragmenty)
- Józef Wybicki, „Mazurek Dąbrowskiego”
- wybrane mity greckie, w tym mit o powstaniu świata oraz mity o Prometeuszu, o Syzyfie, o Demeter i Korze, o Dedalu i Ikarze, o Heraklesie, o Tezeuszu i Ariadnie
- „Biblia”: stworzenie świata i człowieka oraz wybrane przypowieści ewangeliczne, w tym o talentach, o miłosiernym Samarytaninie
- wybrane podania i legendy polskie
- wybrane baśnie polskie i europejskie
- wybrane wiersze: Jana Brzechwy, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Anny Kamieńskiej, Joanny Kulmowej, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Leopolda Staffa, Juliana Tuwima, Jana Twardowskiego, oraz pieśni patriotyczne (w tym „Rota” Marii Konopnickiej).
Szkoła podstawowa (kl. VII-VIII)
Lektury obowiązkowe (pozycje książkowe poznawane w całości):
- Charles Dickens, „Opowieść wigilijna”
- Aleksander Fredro, „Zemsta”
- Aleksander Kamiński, „Kamienie na szaniec”
- Adam Mickiewicz, „Dziady” część II
- Antoine de Saint-Exupéry, „Mały Książę”
- Juliusz Słowacki, „Balladyna”
Krótkie utwory literackie poznawane w całości, utwory literackie poznawane we fragmentach i utwory poetyckie:
- Jan Kochanowski, wybór fraszek, wybrana pieśń, treny VII i VIII
- Adam Mickiewicz, „Reduta Ordona”, „Świtezianka”, „Pan Tadeusz” (księgi: I, II, IV, X, XI, XII);
- Sławomir Mrożek, „Artysta”
- Henryk Sienkiewicz, „Latarnik”, „Quo vadis” (fragmenty)
- Stefan Żeromski, „Syzyfowe prace” (fragmenty)
- wybrane wiersze poetów wskazanych w klasach IV–VI, a ponadto wybrane wiersze: Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Zbigniewa Herberta, Bolesława Leśmiana, Czesława Miłosza, Tadeusza Różewicza, Wisławy Szymborskiej, oraz aforyzmy Stanisława Jerzego Leca.
MEN wskazuje też przykładowe lektury uzupełniające. Lista liczy 50 pozycji.
Liceum i technikum (poziom podstawowy)
Utwory literackie poznawane w całości:
- Jan Parandowski, „Mitologia”, część I: Grecja
- Sofokles, „Antygona”
- William Szekspir, „Makbet”
- Molier, „Skąpiec”
- Adam Mickiewicz, „Dziady” cz. III
- Bolesław Prus, „Lalka”
- Fiodor Dostojewski, „Zbrodnia i kara”
- Stanisław Wyspiański, „Wesele”
- Stefan Żeromski, „Przedwiośnie”
- Hanna Krall, „Zdążyć przed Panem Bogiem”
- Albert Camus, „Dżuma”
- George Orwell, „Rok 1984”
- Sławomir Mrożek, „Tango”
Krótkie utwory literackie poznawane w całości i utwory literackie poznawane we fragmentach:
- Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Księgi Psalmów, Apokalipsy świętego Jana
- Homer, „Iliada” (fragmenty)
- wybrane utwory polskiego średniowiecza, w tym: „Lament świętokrzyski” (fragmenty), „Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią” (fragmenty)
- „Pieśń o Rolandzie” (fragmenty)
- Ignacy Krasicki, wybrana satyra;
- Adam Mickiewicz, wybrane ballady, w tym „Romantyczność”
- Henryk Sienkiewicz, „Potop” (fragmenty)
- Władysław Stanisław Reymont, „Chłopi” (fragmenty)
- Witold Gombrowicz, „Ferdydurke” (fragmenty)
- Tadeusz Borowski, „Proszę państwa do gazu”
- Gustaw Herling-Grudziński, „Inny świat” (fragmenty)
- Marek Nowakowski, „Górą 'Edek'” (z tomu „Prawo prerii”)
- Andrzej Stasiuk, „Miejsce” (z tomu „Opowieści galicyjskie”)
- Olga Tokarczuk, „Profesor Andrews w Warszawie” (z tomu „Gra na wielu bębenkach”)
- Ryszard Kapuściński, „Podróże z Herodotem” (fragmenty).
Utwory poetyckie:
- Horacy, wybrane utwory
- „Bogurodzica”
- Jan Kochanowski, wybrane pieśni, w tym: Pieśń IX ks. I, Pieśń V ks. II; tren IX, X, XI
- wybrane wiersze poetów epoki baroku
- Ignacy Krasicki, „Hymn do miłości ojczyzny”
- Adam Mickiewicz, „Oda do młodości”; wybrane sonety z cyklu „Sonety krymskie” oraz inne wiersze
- wybrane wiersze: Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Mirona Białoszewskiego, Józefa Czechowicza, Zbigniewa Herberta, Bolesława Leśmiana, Czesława Miłosza, Cypriana Kamila Norwida, Marii Pawlikowskiej Jasnorzewskiej, Haliny Poświatowskiej, Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Tadeusza Różewicza, Juliusza Słowackiego, w tym „Testament mój”, Leopolda Staffa, Wisławy Szymborskiej, Juliana Tuwima.
Liceum i technikum (poziom rozszerzony)
Utwory literackie poznawane w całości:
- Jan Kochanowski, „Treny” (jako cykl poetycki)
- William Szekspir, „Hamlet”
- Juliusz Słowacki, „Kordian”
- realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (Honoré de Balzac, „Ojciec Goriot” lub Charles Dickens, „Klub Pickwicka”, lub Mikołaj Gogol, „Martwe dusze” lub Gustaw Flaubert, „Pani Bovary”)
- Michaił Bułhakow, „Mistrz i Małgorzata”
- Stanisław Ignacy Witkiewicz, „Szewcy”
- Tadeusz Konwicki, „Mała Apokalipsa”
- Janusz Głowacki, „Antygona w Nowym Jorku”
Krótkie utwory literackie poznawane w całości i utwory literackie poznawane we fragmentach:
- Homer, „Odyseja” (fragmenty)
- Dante Alighieri, „Boska Komedia” (fragmenty)
- Franz Kafka, „Proces” (fragmenty)
- Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu „Sklepy cynamonowe”
- Sławomir Mrożek, wybrane opowiadanie
- wybrany esej Gustawa Herlinga Grudzińskiego, Zbigniewa Herberta
Utwory poetyckie:
- wybrane utwory poetyckie z romantycznej literatury europejskiej
- Cyprian Kamil Norwid, „Fortepian Szopena”
- wybrane wiersze: Stanisława Barańczaka, Czesława Miłosza, „Traktat moralny” (fragmenty), Juliana Przybosia
Na poziomie rozszerzonym wymagana jest także znajomość utworów określonych dla zakresu podstawowego.
Szkoła branżowa I stopnia (lektura obowiązkowa):
- Biblia, fragmenty: Księgi Rodzaju, Księgi Hioba
- Jan Parandowski, „Mitologia”, cz. I Grecja
- Homer, „Iliada” (fragmenty)
- Sofokles, „Antygona”
- „Bogurodzica”
- „Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią” (fragmenty)
- „Pieśń o Rolandzie” (fragmenty)
- Jan Kochanowski, wybrane pieśni, w tym: Pieśń IX ks. I, Pieśń V ks. II
- wybrane wiersze poetów epoki baroku
- Molier, „Skąpiec”
- Ignacy Krasicki, „Hymn do miłości ojczyzny”, wybrana satyra
- Adam Mickiewicz, „Oda do młodości”, wybrane ballady, wybrane wiersze
- Juliusz Słowacki, wybrane wiersze
- Cyprian Kamil Norwid, wybrane wiersze
- Henryk Sienkiewicz, „Potop” (fragmenty)
- Władysław Stanisław Reymont, „Chłop” (fragmenty)
- Tadeusz Borowski, „Proszę państwa do gazu”
- Hanna Krall, „Zdążyć przed Panem Bogiem”
- wybrane wiersze: Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Zbigniewa Herberta, Czesława
- Miłosza, Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Leopolda
- Staffa, Wisławy Szymborskiej, Juliana Tuwima
- Sławomir Mrożek, „Tango”
- Marek Nowakowski, „Górą 'Edek'” (z tomu Prawo prerii)
- Olga Tokarczuk, „Profesor Andrews w Warszawie” (z tomu „Gra na wielu bębenkach”).
Szkoła branżowa II stopnia (lektura obowiązkowa):
- Biblia, w tym fragmenty Księgi Koheleta, Księgi Psalmów, Apokalipsy świętego Jana
- Horacy, wybrane utwory;
- „Lament świętokrzyski” (fragmenty)
- Jan Kochanowski, treny IX, X, XI
- wybrane wiersze poetów epoki baroku
- William Szekspir, „Makbet”
- Adam Mickiewicz, „Romantyczność”, wybrane sonety z cyklu „Sonety krymskie” oraz inne wiersze, „Dziady” cz. III;
- Juliusz Słowacki, wybrane wiersze, w tym „Testament mój”
- Bolesław Prus, „Lalka”
- Fiodor Dostojewski, „Zbrodnia i kara”
- Stanisław Wyspiański, „Wesele”
- Stefan Żeromski, „Przedwiośnie”
- Witold Gombrowicz, „Ferdydurke” (fragmenty);
- Gustaw Herling-Grudziński, „Inny świat” (fragmenty);
- wybrane wiersze: Mirona Białoszewskiego, Józefa Czechowicza, Zbigniewa Herberta, Bolesława Leśmiana, Czesława Miłosza, Haliny Poświatowskiej, Tadeusza Różewicza;
- Albert Camus, „Dżuma”
- George Orwell, „Rok 1984”
- Andrzej Stasiuk, „Miejsce” (z tomu „Opowieści galicyjskie”)
- Ryszard Kapuściński, „Podróże z Herodotem” (fragmenty).
