Program „Mama 4 plus” to świadczenie wprowadzone ustawą z 31 stycznia 2019 roku o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym. Świadczenie to jest formą uznania dla trudu i poświęcenia rodziców, którzy zrezygnowali z kariery zawodowej na rzecz opieki nad dziećmi.
Mama 4 plus. Kto może wnioskować o świadczenie?
Program jest odpowiedzią na potrzebę wsparcia finansowego dla tych, którzy nie mogą liczyć na emeryturę lub ich świadczenie jest niższe od minimalnego. Kwota dodatku podlega corocznej waloryzacji. Od marca 2024 wynosi 1780,96 zł brutto, czyli 1621 zł netto.
O świadczenie mogą ubiegać się kobiety, które ukończyły 60 lat oraz mężczyźni w wieku 65 lat, pod warunkiem, że wychowali co najmniej czworo dzieci. Dotyczy to zarówno rodziców biologicznych, jak i adopcyjnych. Ważnym kryterium jest brak niezbędnych środków do życia, czyli sytuacja, w której osoba nie ma prawa do emerytury lub renty albo gdy wysokość tych świadczeń jest niższa od najniższej emerytury. Świadczenie nie przysługuje jednak osobom, którym sąd odebrał władzę rodzicielską.
Wnioski o przyznanie świadczenia rozpatruje Zakład Ubezpieczeń Społecznych lub Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, w zależności od ostatniego miejsca ubezpieczenia wnioskodawcy. Przy ocenie wniosku uwzględniane są również inne okoliczności, takie jak okresy zatrudnienia czy prowadzenia gospodarstwa rolnego. Decyzja o przyznaniu świadczenia jest podejmowana indywidualnie, po analizie sytuacji życiowej i materialnej wnioskodawcy. Program nie przewiduje automatycznego przyznawania dodatku. Konieczne jest spełnienie określonych warunków i złożenie stosownej dokumentacji.
Jak ubiegać się o rodzicielskie świadczenie uzupełniające?
Aby ubiegać się o rodzicielskie świadczenie uzupełniające, należy złożyć wniosek w oddziale ZUS lub KRUS, odpowiednio do miejsca ostatniego ubezpieczenia. Formularze wniosków są dostępne na stronach internetowych tych instytucji oraz w ich placówkach. Do wniosku trzeba dołączyć dokumenty potwierdzające tożsamość oraz fakt wychowania co najmniej czworga dzieci, takie jak odpisy aktów urodzenia czy orzeczenia sądu w przypadku adopcji.
W niektórych sytuacjach mogą być wymagane dodatkowe dokumenty potwierdzające np. okresy zatrudnienia lub ubezpieczenia. Wniosek można złożyć osobiście, przesłać pocztą tradycyjną lub elektronicznie poprzez Platformę Usług Elektronicznych ZUS. Termin składania wniosków nie został określony; można to zrobić w dowolnym momencie po spełnieniu wymaganych kryteriów.
Po złożeniu wniosku urząd przeprowadza postępowanie wyjaśniające, które może obejmować wezwanie do uzupełnienia dokumentacji lub złożenia dodatkowych wyjaśnień. Decyzja o przyznaniu świadczenia jest wydawana w formie pisemnej i może być od niej wniesione odwołanie do sądu okręgowego. Świadczenie jest przyznawane od pierwszego dnia miesiąca, w którym został złożony wniosek, nie wcześniej jednak niż od dnia osiągnięcia wieku emerytalnego.
