O co chodzi: „Gazeta Wyborcza” dotarła do raportu Najwyższej Izby Kontroli (NIK) w sprawie tzw. afery wizowej. Siedmiu kontrolerów przez kilka miesięcy analizowało dokumenty Ministerstwa Spraw Zagranicznych (MSZ), korespondencję departamentu konsularnego MSZ z poszczególnymi placówkami, a także przesłuchało pracowników resortu. Prace zostały zakończone w lipcu 2024 roku.
Co ustalono: Według NIK „działania podejmowane przez MSZ w zakresie nadzoru nad komponentem wizowym działalności konsularnej były niezgodne z prawem, niecelowe i nierzetelne oraz spowodowały niegospodarne rozdysponowanie środków publicznych„. Z dokumentacji wynika również, że ówczesny minister spraw zagranicznych nie nadzorował rzetelnie tego, jak wydawane były wizy. „W MSZ funkcjonował nietransparentny i korupcjogenny mechanizm wpływania na niektórych konsulów” – dodano.
Liczba wiz: Od 2018 do 2022 roku Polska wydała 6,5 mln wiz. Co piąta uprawniała do pobytu w całej strefie Schengen. 366 551 z nich otrzymali obywatele Afryki i Azji. 174 tys. wydano od stycznia 2021 roku do czerwca 2023 r. Jak ujawnili kontrolerzy NIK, „MSZ wyznaczył konsulom nawet normy wydawanych wiz. Jednocześnie MSZ oficjalnie zabronił im sprawdzać, czy osoba starająca się o wizę jako np. spawacz faktycznie ma niezbędne kwalifikacje i uprawnienia. Według NIK wydanie takiego zakazu to złamanie prawa. Do Polski mogli więc przyjeżdżać oszuści” – podała „GW”.
Zarzuty wobec PiS: Według NIK rząd PiS nie zwracał uwagi na to, kto i w jaki sposób otrzymywał polską wizę. „Na konsulów wywierano nieustanny nacisk, by wydawali jak najwięcej wiz, bo w Polsce masowo wydawano cudzoziemcom zezwolenia na pracę” – podała „GW”.
Kto jest winien: Według ustaleń kontrolerów NIK za nieprawidłowości odpowiada czterech byłych ministrów z ramienia PiS. Są to: Witold Waszczykowski, Jacek Czaputowicz, Zbigniew Rau oraz Szymon Szynkowski vel Sęk.
Donald Tusk 23 września odniósł się na portalu X do raportu Najwyższej Izby Kontroli w sprawie afery wizowej. „Kiedy polscy żołnierze i strażnicy graniczni narażali zdrowie i życie, chroniąc nas przed zorganizowaną przez Putina i Łukaszenkę falą nielegalnej migracji, rząd PiS wpuścił, także za łapówki, 366 tysięcy ludzi z Azji i Afryki. Raport NIK potwierdził nasze najgorsze podejrzenia” – napisał premier.
Więcej na ten temat: „Kaczyński szczerze o aferze wizowej: Niewielkie przestępcze przedsięwzięcie, które wpadło przez przypadek”.
Przeczytaj źródło: „Gazeta Wyborcza”, Donald Tusk
