CBOS na podstawie badań wykonanych od stycznia do grudnia 2024 r. przygotowało roczny bilans nastrojów społecznych. Aby oddać dynamikę ich zmian, posłużyło się pięciopunktową skalą ocen od minus 2 do plus 2.
Z bilansu wynika, że oceny sytuacji politycznej przez cały rok pozostawały krytyczne. Badani najgorzej postrzegali sytuację polityczną w styczniu. Po notowanej w lutym poprawie do końca I półrocza oceny sytuacji politycznej były stabilne. W drugiej połowie roku nastąpiło pewne pogorszenie, a oceny podlegały niewielkim wahaniom.
Jeśli chodzi o przewidywania dotyczące sytuacji politycznej, początek roku zaczął się dość optymistyczne.
„Utworzenie koalicji rządowej i powołanie nowego gabinetu sprawiło, że nadzieje na poprawę sytuacji politycznej wyrażano silniej niż obawy. Znalazło to odzwierciedlenie w dodatniej średniej przewidywań” – czytamy w analizie.
W marcu optymizm w prognozach sytuacji politycznej zmniejszył się, a średnia spadła poniżej zera. Jeszcze większy wzrost pesymizmu zanotowano w lipcu. Mimo poprawy w kolejnych miesiącach do końca roku przewidywania co do sytuacji politycznej pozostawały pesymistyczne.
Ocena i przewidywania dotyczące gospodarki. Od optymizmu do obaw
W pierwszej połowie 2024 r. oceny sytuacji gospodarczej były stabilne, a średnia na skali oscylowała wokół zera.
„Oznacza to, że odbiór sytuacji gospodarczej nie był ani jednoznacznie pozytywny, ani jednoznacznie negatywny” – podał CBOS.
W drugiej połowie roku postrzeganie sytuacji gospodarczej nieco się pogorszyło. Stosunkowo najgorsze oceny zarejestrowano pod koniec roku – w listopadzie i grudniu, kiedy – jak czytamy w analizie – „nieco mocniej wybrzmiewało niezadowolenie niż zadowolenie ze stanu gospodarki”.
Na początku 2024 r. przewidywania dotyczące sytuacji gospodarczej były raczej optymistyczne. W kolejnych miesiącach nasilały się obawy o jej rozwój. Grudzień przyniósł pewną poprawę oczekiwań gospodarczych, choć nadal były one raczej pesymistyczne niż optymistyczne.
Sytuacja w miejscach pracy w 2024 roku. Stabilne i pozytywne opinie
Opinie o sytuacji w zakładach pracy przez cały rok były jednoznacznie pozytywne. Mimo notowanych zmian z miesiąca na miesiąc oceny kondycji zakładów pracy na koniec roku były takie same jak na początku roku.
Przewidywania dotyczące sytuacji w miejscu pracy przez cały rok były umiarkowanie optymistyczne i nie podlegały wyraźniejszym zmianom.
„Można jednak zauważyć, że w pierwszym kwartale optymizm co do rozwoju sytuacji w zakładach pracy był nieco większy niż w kolejnych miesiącach” – zaznaczył CBOS.
Z analizy wynika, że przez cały rok nie zmieniały się oceny poziomu życia respondentów i ich rodzin. Charakteryzowały się one większą stabilnością niż opinie o sytuacji w zakładach pracy i oceny sytuacji politycznej i gospodarczej w kraju.
„Średnia ocen w przedziale 0,61 – 0,66 świadczy o znacznym zadowoleniu z poziomu życia” – podał CBOS.
Przewidywania dotyczące poziomu życia. Najpierw duży optymizm, potem spadek
Większe zmiany zaszły w przewidywaniach dotyczących poziomu życia. Największe nadzieje na poprawę warunków życia badanych notowano na początku roku. W następnych miesiącach oczekiwania te nieco osłabły.
„Przez większość roku średnia wartość przewidywań była bliska zeru, co świadczy o tym, że optymizm co do poziomu życia w ciągu najbliższych dwunastu miesięcy był wyrażany równie silnie co pesymizm” – przekazał CBOS.
Na początku 2024 r. w deklaracjach respondentów widać było powyborczy optymizm w prognozach sytuacji kraju, zakładów pracy i poziomu życia własnej rodziny. W kolejnych miesiącach przewidywania te nieco się pogorszyły.
„W drugiej połowie roku pewne zwątpienie odnotowaliśmy przede wszystkim w prognozach dotyczących sytuacji politycznej i gospodarczej kraju. W mniejszym stopniu odnosi się to także do bieżących ocen sytuacji kraju” – podsumował CBOS.
Zaznaczył, że niezależnie od zarejestrowanych zmian nastroje społeczne w 2024 r. były dość stabilne.
„Najgorzej w ciągu minionego roku oceniano sytuację polityczną w kraju, wyraźnie mniej krytycznie postrzegano stan gospodarki. Z deklaracji wynika jednocześnie, że miniony rok był dobry dla respondentów, ich rodzin i zakładów pracy” – dodał CBOS.