Węgiel, będący jednym z głównych źródeł ogrzewania w Polsce, już niedługo może stać się historią. Rząd wprowadza konkretne zmiany, mające na celu poprawę jakości powietrza i dostosowanie się do unijnych norm środowiskowych. Harmonogram stopniowego wycofywania węgla o niskiej jakości z rynku jest już znany, a ostateczna data jego całkowitego zakazu to 1 lipca 2029 roku.
Etapy wprowadzania zakazu węgla
Pierwszym krokiem w kierunku zmian było wprowadzenie zaostrzonych norm jakościowych dla paliw stałych, które obowiązują od 31 sierpnia 2024 roku. W ramach tych regulacji ograniczono sprzedaż węgla niespełniającego określonych wymagań dotyczących wilgotności, zawartości siarki i popiołu.
Drugi etap, trwający od września 2024 roku do czerwca 2027 roku, zakłada dalsze zaostrzanie norm oraz stopniowe wycofywanie z rynku paliw niespełniających nowych standardów. Kolejny krok, od lipca 2027 roku, przyniesie ostateczne eliminowanie węgla o niskiej jakości. Zgodnie z harmonogramem od 1 lipca 2029 roku w obrocie pozostaną jedynie paliwa zgodne z normami PN-EN 303-5, które przewidują maksymalną zawartość popiołu na poziomie 7%, wilgotność do 11% oraz wartość opałową od 26 MJ/kg.
Zmiany w nazewnictwie i sprzedaży
Plany rządu obejmują także uporządkowanie nazewnictwa węgla. Popularne terminy takie jak „ekogroszek” czy „ekomiał” mogą zostać zastąpione bardziej neutralnymi nazwami, takimi jak „węgiel groszek” lub „węgiel miał”. Celem tych zmian jest eliminacja mylących praktyk marketingowych, które sugerują ekologiczność produktu.
Nowe regulacje mogą znacząco wpłynąć na najuboższe grupy społeczne, które często korzystają z tańszych paliw o niższej jakości i starszych pieców. Koszty związane z koniecznością wymiany źródeł ogrzewania będą dla wielu osób trudne do udźwignięcia.
Dodatkowo, polski sektor górniczy również może znaleźć się w trudnej sytuacji, ponieważ krajowy węgiel charakteryzuje się wyższą zawartością siarki, co utrudnia spełnienie nowych wymagań. Może to skutkować zwiększonym importem surowca z zagranicy.
Unijne normy jako motor zmian
Komisja Europejska dąży do poprawy jakości powietrza w całej Unii. W 2024 roku wprowadzono surowsze wartości dopuszczalne emisji zanieczyszczeń, które mają obowiązywać do 2030 roku. Nowe regulacje wpisują się w długofalową strategię osiągnięcia zerowej emisji zanieczyszczeń do 2050 roku.
